Pierwsza praca we Włoszech – kelnerka w barze kawowym, serwującym wszystkie posiłki świata. Oczywiście o ustalonych godzinach, oczywiście z aperitivo na godny przedsmak wieczornego fevera. Myślałam sobie wtedy: a tam kelnerka, pobujam się trochę z tacą. Taki kurczak, jak ja powinien sobie poradzić, bo cóż mnie może dziwić w zamówieniu un caffè?
I dziś wiem, że bariści przyjmujący zamówienia od Włochów na kawę, zasługują przynajmniej na nagrodę Nobla za wybitność w słuchaniu i cierpliwość. Wam się tak wydaje, że w porze śniadaniowej leci tylko cappuccino, a w ciągu dnia i na wieczór ekspres wchodzi w stan espresso. We Włoszech nawet stopień spienienia mleka i rodzaj naczynia, w którym podawana jest kawa ma znaczenie. O matko, a pomyl się.
Jak wam się kiedyś przydarzy wejść do baru w Italii, a i przy okazji dopchacie się do baristy żeby zamówić kawę, to mówię wam z ręką na mojej miseczce A – posłuchajcie sobie jak Włosi zamawiają kawę. W takich okolicznościach przyszedł mi pomysł na ten wpis, a przy okazji wróciłam do czasów, gdy zaczęła się moja emigracja. Ale wspomnienia!
Ta lista (jak zawsze) służy czemuś i zwykle tworzę ją po to, abyście i wy mieli świadomość i mogli zamówić coś innego niż zwykłą kawę:
1. Un caffè – klasyk, espresso. Takich klientów bariści kochają. Zamawiają, piją, rzucają 1€ i idą.
2. Un caffè macchiato – czyli tak zwana ,,poplamiona kawa”, mlekiem rzecz jasna. I teraz uwaga.
3. Un caffè macchiato caldo – wciąż espresso poplamione mlekiem, ale koniecznie ciepłym! Zwykle barista przy odstawianiu filiżanki na spodek pyta czy chcesz macchiato. Są i tacy, którzy już na dzień dobry zaznaczają, że chcą macchiato, ma con poca schiuma, czyli wciąż z mlekiem, ale małą ilością piany. Ja się zawsze zastanawiam, jak barista ocenia stopień piany w odniesieniu do poca (mało) i tanta (dużo)?
4. Un caffè macchiato freddo – z ziemnym mlekiem. Na barze zawsze (albo i nie) stoi mały dzbanuszek z zimnym mlekiem.
5. Un caffè macchiato freddo/caldo con latte di soia – z mlekiem sojowym. No mamy teraz przecież weganizm i życie bijo. Bariści też muszą się dostosować.
6. Un caffè macchiato freddo/caldo con latte scremato – z mlekiem odtłuszczonym. Dla wszystkich ludzi fit – oto i jest!
7. Un caffè decaffeinato – czyli kawa bezkofeinowa. Wielu Włochów zamawia ją jako un deca.
8. Un caffè marocchino – nie znam historii skąd we Włoszech wzięła się kawa ,,marokańska”, ale to nic innego jak un caffè z mleczną pianką i posypką z kakao podawane w szkle. Każdy co prawda region czy bar ma swój styl podawania marocchino.
9. Un caffè d’orzo in tazza piccola/grande – to jest najdziwniejsze zamówienie i oczywiście trafiłam na nie za pierwszym razem, gdy obsługiwałam stolik podczas mojej krótkiej kariery kelnerskiej. Kawa jęczmienna nie ma oczywiście nic wspólnego z normalną kawą. Taka nasza INKA i uwaga – Włosi zamawiają ją albo w małej (piccola) filiżance (tazza) albo dużej (grande).
10. Un caffè al ginseng – podobnie jak kawa jęczmienna wyżej. Kawa z naparem o smaku żeń-szenia. Nie próbowałam i nie zamierzam.
11. Un caffè schiumato – kawa z większą ilością piany.
12. Un caffè corretto – kawa z dodatkiem alkoholu. Może to być np. grappa lub sambuca. W Dolomitach pije się ją cudownie zaraz obok bombardino.
13. Un caffè lungo – mniejsza dawka kawy niż w zwykłym caffè, dlatego kawa jest nieco bardziej rozrzedzona.
14. Un caffè doppio – podwójna dawka caffè.
15. Un caffè ristretto – ristretto celebruje moc i jest bardziej gęste od caffè lungo. Przepływ wody w ekspresie zostaje wyłączony wcześniej niż zwykle, dlatego kawa pozostaje bardziej intensywna.
16. Un caffè shakerato – wersja zimnej kawy przygotowywana w shakerze z lodem i cukrem, najchętniej zamawiana w barach. Niektórzy życzą sobie do niej kapkę alko.
17. Un caffè freddo – kawa na zimno serwowana latem. Genialną wersję piłam w Lecce tzw. caffè leccese, do kawy z kostkami lodu dodaje się mleko migdałowe. Cudo!
18. Un caffè con panna – kawa z bitą śmietaną.
19. Un cappuccino – pite na śniadanie. Chyba nikomu nie trzeba wyjaśniać. W tym wypadku Włosi mogą najwięcej kombinować z mleczną pianą. Odtłuszczone mleko, mleko sojowe, mniej piany, więcej piany, piana średnia, mało spieniona… I tak do…
20. Un cappuccino chiaro/scuro – cappuccino można traktować w jeszcze inny szczególny sposób. Wersja chiaro to capuccino z mniejszą ilością kawy, scuro to analogicznie większa porcja kawy dlatego, cappuccino staje się ciemniejsze.
21. Un cappuccino con cacao/ canella – niektórzy na pianie malują słonie, a inni życzą sobie posypkę z kakao lub cynamonu.
22. Latte macchiato – szklanka mleka z kapką kawy. Nie mylcie z caffè macchiato.
23. Latte freddo macchiato caldo – zimne mleko…ee z ciepłą kapką kawy?
24. Caffè e latte – kawa z ciepłym mlekiem. Ma więcej mleka niż cappuccino.
25. Al vetro – i teraz pomyślcie, że wszystkie te kawy niektórzy zamawiają w szkle (al vetro) zamiast w porcelanie.
Można naprawdę wymyślać w nieskończoność – tam gdzie macchiato (kapka mleka) wybierać czy ma być freddo (zimne) czy caldo (ciepłe). A może caffè freddo albo caldo? Decaffeinato albo schiumato con latte scremato. Opcji jest wiele, a komu jeszcze mało info o włoskiej kawie to tutaj popisałam o jej domowym parzeniu, kilku zasadach i wyborze kawiarki.
A gdybyście jeszcze mieli wątpliwości to na pewno jest jeszcze jedna różnica w zamawianiu kawy w Italii – w Mediolanie robi się to nieco bardziej nerwowo – czas, czas, czas kochana!
rysował: Alberto Longoni
Smaczności w popijaniu,
Dominika
To wszystko, co czytasz jest dla Ciebie i z myślą o Tobie! Spodobało się? Zostaw po sobie ślad:
– w komentarzu, tu na blogu,
Brak komentarzy